Leeuwen

 Prins Charles

Prins Charles

Prins Charles stond in de krant. Hij mocht zich van zijn moeder alvast als koning laten fotograferen op de leeuwentroon. Beetje nonchalant, beetje scheef. Die leeuwentroon was 8000 jaar geleden alleen bestemd voor de Grote Moedergodin. De enorme zwangere vrouw verbeeldt de vruchtbare aarde, schenker van alle leven, maar ook van de dood. Het leven komt uit haar voort en keert weer naar haar terug en de leeuwen verbeelden de ontembare, onvoorspelbare natuurkrachten, waarover zij heerste.

 Aardmoeder 6000 v. Chr.

Aardmoeder 6000 v. Chr.

Ongeveer 3000 jaar later duikt zij op in Soemerië onder de naam Inanna en wordt ze nog steeds vergezeld door twee leeuwen. Meer dan twintigduizend jaar stond het vrouwelijk principe centraal, de samenleving was matriarchaal, de stamboom verliep via de moeders. Daar in Soemerië vond een omslag plaats. Het mannelijk principe kwam boven drijven. Een van de redenen daarvoor is waarschijnlijk vastgoed. Er ontstonden steden en akkerland en die bezittingen moesten verdeeld en verdedigd worden. Door mannen. Bovendien waren er dieren getemd tot vee en het werd duidelijk dat als je fokte met een topstier, dat je dan op een sterk nageslacht kon rekenen. Dat wou de koning ook. De koning werd topstier en had het recht om zoveel mogelijk kinderen te maken. En als symbool van zijn macht pikte hij ook de twee leeuwen in.

 Kathedraal van Lucca

Kathedraal van Lucca

Die leeuwen kwam ik van de zomer weer tegen in Italië. Voor de kerk nog wel! In Verona, Pisa, Perugia, Lucca, overal lagen er leeuwen voor de kerk, ze gromden vervaarlijk naar iedere bezoeker en hadden meestal een mens of een dier tussen hun poten. Christelijke leeuwen? Ik kwam ze ook tegen voor een heiligdom van de Etrusken van 560 jaar voor Christus. Deze leeuwen hebben een sfinxachtig karakter, ze zijn gevleugeld zoals de leeuwen uit Klein-Azië en Mesopotamië.

Etruskisch

Etruskisch

Zij bewaakten daar de poorten van de tempels, de paleizen, de steden, de onderwereld en zelfs de kosmos tegen onheil. Ik zag dat de leeuw uit Lucca ook gevleugeld was. De sfinxen zijn het christendom binnen gedrongen. Ook onze evangeliën hebben ieder zo’n bewaker. Mattheus heeft de gevleugelde engel, Lucas de gevleugelde stier, Marcus de gevleugelde leeuw en Johannes de Adelaar. Precies de sfinxen die in de oudheid de vier zijden van het universum controleerden.

De inhoud en betekenis der dingen zijn met de tijd veranderd. De kracht van de leeuwen is aanzienlijk gedevalueerd, vooral sinds mijn buurman twee kunststof leeuwen op zijn tuinhek heeft gemonteerd.